غربالگری سرطان های زنان
🔸 غربالگری سرطان نوعی آزمایش غربالگری به شکل جستجوی سرطان پیش از ظهور علائم بیماری در فرد است.
🔸 غربالگری به تشخیص و شناسایی زودهنگام سرطان کمک میکند.
غربالگری سرطان عبارت است از مجموعهای از تستهای پزشکی که اگر پاسخ تست غربالگری منفی بود ، خیال فرد آزمایش دهنده آسوده میگردد ، اما اگر پاسخ مثبت بود دال بر وجود سرطان نیست ، بلکه فرد را ملزم به انجام آزمایشهای تکمیلی و پیگیری مینماید .
چنانچه در آزمایشها تکمیلی نیز وجود سرطان تأیید شد به دلیل تشخیص زودهنگام از طریق غربالگری جای هیچگونه نگرانی برای فرد نیست چرا که اساساً هدف اصلی انجام غربالگری این است که سرطان را در مراحل اولیه یعنی زمانی که هیچ علائم و نشانهای ندارد ، شناسایی کند که به دنبال این تشخیص به هنگام پروسه درمان کوتاهتر و در دسترس تر و نتیجهبخشتر خواهد بود و به دنبال آن میزان بقا افزایش مییابد .
غربالگری یا واژه ملموس و متداول آن در سطح جامعه یعنی چکاپ تا میزانی اهمیت دارد که سازمان بهداشت جهانی آن را یکی از مهمترین سلاحهای مبارزه با سرطان معرفی کردهاست.
نکته بسیار حائز اهمیت این است که هنگامیکه دکتر پیشنهاد غربالگری میدهد، به این معنا نیست فرد مبتلا به سرطان میباشد بلکه تست غربالگری زمانی انجام میشود که فرد هیچ علامت یا نشانهای از سرطان ندارد و صرفاً هدفی جز پیشگیری نخواهد داشت.
اهداف غربالگری سرطان
غربالگری دو هدف اصلی و مهم را دنبال میکند که عبارتاند از:
۱) کاهش یا حذف مرگ بر اثر سرطان در سرطانهایی که تا نود درصد قابلدرمان هستند.
۲) کاهش تعداد افرادی که سرطان در آنها، توسعهیافته و به مرحله پیشرونده میرسد.
•
انواع تست های غربالگری سرطان زنان :
۱) پستان :
ماموگرافی : ماموگرافی نوعی استفاده از اشعه ایکس در تشخیص تومورهای سرطانی موجود در سینه میباشد. تصویری که توسط ماموگرافی تولید میشود، ماموگرام نامیده میشود که میتواند تومورها و ابنرمالیهای موجود در بافت سینه را نشان دهد که یک تست غربالگری کارآمد بهشمار میآید. ماموگرافی باید از سن ۴۰سالگی بهصورت سالیانه آغاز شود و بعد از سن ۷۰سالگی هر سه سال یکبار انجام شود. غربالگری به شیوه ماموگرافی منجر به کاهش ۳۰درصد مرگومیر ناشی از سرطان سینه در زنان ۴۵–۷۰سال میشود. البته لازم است ذکر شود که ماموگرافی برای سنین پایینتر از ۴۰ سال به دلیل متراکم بودن بافت سینه از حساسیت کمتری برخوردار است و سونوگرافی جایگزین خوبی برای غربالگری در این سنین میباشد.
•
۲) رحم و تخمدان :
سونوگرافی واژینال سالیانه: یکی از روشهای تشخیص بسیاری از بیماریها سونوگرافی است. این روش تشخیصی برای بررسی رحم، تخمدانها و فضای کلی لگن مورد به منظور تشخیص بیماریهایی نظیر فیبروم رحم، تودههای خوش خیم و بدخیم رحمی، کیستهای طبیعی و غیرطبیعی تخمدانها، عفونتهای لگنی و… مورد استفاده قرار میگیرد. غالبا سونوگرافی از روی شکم انجام میشود؛ ولی در مورادی این بررسی از درون کانال واژن انجام میگیرد که به آن سونوگرافی واژینال یا سونوگرافی ترانس واژینال گفته میشود. در این روش به کمک یک وسیله بلند و نازک که داخل واژن فرو برده میشود، اعضای لگنی مورد بررسی قرار میگیرد.
•
۳) دهانه رحم :
پاپ اسمیر به همراه تست HPV : آزمایش پاپ اسمیر یا آزمایش اسمیر جزء آزمایشهای غربالگری است که برای تشخیص سرطان یا عواملی که منجر به سرطان گردن رحم خواهند شد، با نمونه برداری و آزمایش سلولشناسی گردن رحم دستگاه تولید مثلی زنان انجام میگیرد. توصیه میشود این آزمایش به صورت مرتب (اغلب سالانه) برای زنان انجام شود .
در آزمایش پاپ اسمیر ، پزشک توسط برس سرویکس نمونهها را برمیدارد یا توسط اسپکولوم دهانه دستگاه تناسلی را باز کرده و با اسپاچولا نمونهها را از رحم و گردن رحم برمیدارد. نمونهها برای تشخیص سلولهای ناهنجار به آزمایشگاه منتقل شده و زیر میکروسکوپ مشاهده میشوند. جهت انتقال این لامها از فولدرهای لام میتوان استفاده کرد .
این روش جز تشخیص سلولهای سرطانی مرتبط با HPV ، نشاندهنده عفونتهای رحمی نیز هست.
ایت نئرد